Porządek prawny UE jest porządkiem niezależnym, od prawa międzynarodowego publicznego i prawa krajowego. Niezależność ta ma charakter autonomii pochodnej, czyli prawo wspólnotowe, później unijne, genetycznie związane jest z prawem międzynarodowym publicznym i prawem krajowym, jednak w trakcie swojego funkcjonowania nabrało cech niezależności (niezależności jego obowiązywania). System prawa unijnego powstał wskutek zawarcia traktatów, jednak szybko przekształcił się w oryginalny, rządzący się specyficznymi cechami porządek prawny obowiązujący na terenie państw członkowskich UE. Odrębność porządków prawnych, krajowego i unijnego potwierdza chociażby fakt, że sprzeczność ustawy z prawem unijnym nie powoduje jej automatycznej nieważności. Ustawa taka nie będzie stosowana w danej sprawie. Rozważając zagadnienie efektywności prawa w pierwszej kolejności należy wskazać jak rozumieć to określenie. Oznacza to, że efektywne prawo jest możliwe do zastosowania, musi być skuteczne, czyli działać w jakiejś rzeczywistej przestrzeni społeczno-ekonomicznej. W przeciwnym razie będzie to prawo, które, w sensie formalnym, będzie obowiązywać, jednak w istocie będzie prawem niedoskonałym, niedokończonym.
Niniejsza ekspertyza autorstwa dr Ilony Grądzkiej została podzielona na trzy części. Pierwsza z nich dotyczy relacji prawa Unii Europejskiej do prawa krajowego w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości UE. Druga przedstawia pozycję konstytucji jako aktu o najwyższej mocy prawnej w państwie. Natomiast trzecia prezentuje zagadnienie Europejskiego Nakazu Aresztowania.