Zasadę nullum crimen sine lege uznaje się za jedną z podstawowych zasad prawa karnego, której początki sięgają okresu Oświecenia. Pierwotne rozumienie, sprowadzające się do ochrony jednostki przed arbitralnością władzy sądowniczej, w aktualnym ujęciu zawiera szereg dodatkowych postulatów. Obecnie na polski system ochrony praw człowieka składają się europejskie narzędzia ochrony praw człowieka oraz gwarancje konstytucyjne. Niniejszy tekst podejmuje próbę ustalenia czy system polskiego prawa karnego stwarza możliwość wydawania merytorycznych rozstrzygnięć w płaszczyźnie odpowiedzialności karnej jednostki, które spełniają europejskie standardy. Niezależnie od wyników poczynionych ustaleń, nawet przyjmując, że na etapie stosowania polskiego prawa brak narzędzi kontroli poszanowania zasady bezpieczeństwa prawnokarnego, stwierdzić należy, że instrument taki istnieje na poziomie ponadnarodowym.