W przeszłości tortury były niezbędnym narzędziem w dochodzeniach prowadzonych na gruncie prawa karnego. Powszechnym sposobem wymierzania sprawiedliwości było zastosowanie kary śmierci pod różnymi postaciami, od ścięcia czy powieszenia do ćwiartowania czy grzebania żywcem. Ówczesne ustawy uznawały także stosowanie kar, które polegały na pozbawianiu skazanego poszczególnych członków ciała. W XVIII i XIX w. w większości państw europejskich zniesiono stosowanie tortur, dopiero wiek XX przyniósł zmianę w kontekście zakazu stosowania kar cielesnych.
Prof. Bogumił Szmulik w niniejszej ekspertyzie przedstawia rozwiązania prawa międzynarodowego w zakresie ochrony praw człowieka przed stosowaniem tortur, a także okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania lub karania. Wskazuje jednakże, że w niektórych państwach, szczególnie w kręgu kulturowym islamu, wciąż stosowane są kary mutylacyjne, czy kary cielesne za różnego rodzaju przestępstwa kryminalne. Takie rozwiązania znajdują się także w ustawach karnych państw afrykańskich czy azjatyckich. Dodatkowo, Autor wskazuje, że w Stanach Zjednoczonych pomimo zakazu tortur VIII poprawką do Konstytucji, były one stosowane w ramach tzw. „wojny z terroryzmem”.
Prof. Szmulik prezentuje również omawiane zagadnienie w kontekście rozwiązań, przyjętych przez państwa regionu państw Europy Środkowo- Wschodniej, a także przytacza przepisy konstytucyjne w Polsce, bazując na poprzednich ustawach zasadniczych oraz propozycjach przed uchwaleniem Konstytucji z 1997r.
Pobierz PDF