W ramach demokratycznego państwa prawa, obywatele mają zagwarantowane prawa i wolności, z których mogą korzystać w sposób swobodny, jednakże z pewnymi zastrzeżeniami. Ich naruszenie grozi konsekwencjami prawnymi. Do takich praw należy prawo do życia, nietykalność cielesna i wolność osobista, prawo do sądu oraz wolność sumienia i religii i prawo do swobody wypowiedzi.
Wolność religijna jest podstawowym prawem, które Konstytucja RP reguluje w art. 53. Przez wolność religii rozumiana jest wolność wyznania i przyjęcia religii zgodnie z własnym sumieniem. Zawiera się w niej także prawo do uzewnętrzniania jej, uprawianie kultu, modlitwy, uczestnictwa w obrzędach, praktykowanie i nauczanie. Obejmuje ono także posiadanie miejsc kultu, a także prawo do korzystania z pomocy religijnej.
Wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji, zagwarantowana została na gruncie art. 54 ust. 1 Konstytucji RP. Przez wyrażanie poglądów rozumieć należy wolność wszelkiego rodzaju zachowań (działań i zaniechań), które stanowią ekspresję własnych myśli. Mogą one dotyczyć każdego aspektu życia, również tego związanego z wiarą.
Może dojść do sytuacji, gdzie osoba korzystająca z nich naruszy dobra innego podmiotu. W niniejszej ekspertyzie dr Zuzanna Gądzik ukazuje powyższe zagadnienie na przykładzie swobody wypowiedzi ora wolności religijnej w kontekście prawa karnego.